مراقب سرماخوردگی باشید تا به سینه پهلو تبدیل نشود

سینه پهلو

سیینه پهلو که به آن ذات‌الریه هم می‌گویند، یک نوع بیماری است که در آن یکی از ریه‌ها یا هردوی آن‌ها عفونی می‌شوند. برای این که دقیقاً بفهمی سینه‌پهلو چیست، به خواندن این مقاله ادامه بده.

سینه پهلو چیست؟

سینه پهلو که به آن ذات‌الریه هم می‌گویند، یک نوع بیماری است که در آن یکی از ریه‌ها یا هردوی آن‌ها عفونی می‌شوند. برای این که دقیقاً بفهمیم سینه پهلو چیست، اول لازم است چیزهایی در مورد ریه‌ها و کاری که در بدن انجام می‌دهند، یاد بگیریم.
وقتی که شما نفس می‌کشید، اکسیژن هوا را به داخل ریه‌‌هایتان می‌فرستید. این اکسیژن درون لوله‌های تنفسی سفر می‌کند و سپس از طریق مناطقی به‌نام “کیسه‌های هوایی” وارد خون شما می‌شود.

کیسه‌های هوایی کیسه‌‌های کوچکی هستند که توسط رگ‌های خونی کوچکی به نام مویرگ پوشیده شده‌اند.
اما چیزهایی به این کوچکی چگونه می‌توانند اکسیژن را به خون شما برسانند؟ در واقع درست است که آن‌ها بسیار کوچک هستند، اما شما ۶۰۰ میلیون از آن‌‌ها در بدنتان دارید! وقتی هوای سرشار از اکسیژن به این کیسه‌ها می‌رسد، اکسیژن می‌تواند جذب خون شود. بعد از آن سلول‌‌های قرمز خون اکسیژن را به تمام قسمت‌‌های بدن شما می‌فرستند. بدن برای زنده ماندن و انجام کارهای خود به این اکسیژن نیاز دارد.

اما اگر یک نفر به سینه پهلو مبتلا شود، ریه‌‌های او نمی‌توانند وظیفه خود را به درستی انجام دهند. می‌پرسید چرا؟ به دلیل این که بیماری سینه پهلو باعث می‌شود داخل کیسه‌های هوایی یک نوع مایع (ترشح مخاطی) به وجود آمده و آن‌‌ها را مسدود کند (یعنی راه آن‌ها را ببندد). این اتفاق سبب می‌شود که اکسیژن به سختی بتواند خودش را به اعماق ریه‌‌ها رسانده و از آن جا وارد خون شود. نفس کشیدن برای چنین فردی مشکل خواهد شد، مخصوصا‍ً اگر سینه‌پهلو هر دو ریه را عفونی کرده باشد.

سینه پهلو ممکن است در هر سنی برای آدم‌‌ها اتفاق بیفتد، از بچه‌‌‌های خیلی کوچولو تا آدم‌ بزرگ‌‌های میانسال و پیر. علت ایجاد این بیماری یک نوع باکتری یا ویروس است. یک سرماخوردگی ساده یا آنفولانزا اگر کامل درمان نشود و مراقبت‌‌های لازم به عمل نیاید، ممکن است به سینه‌پهلو تبدیل شود. زیرا سرماخوردگی و آنفولانزا ریه‌‌ها را تحریک کرده و محیط مناسبی برای میکروب‌‌های ذات‌الریه (سینه‌پهلو) به وجود می‌آورند تا به راحتی وارد ریه‌‌ها شده و آن‌‌ها را عفونی کنند.

این بیماری چگونه احساس می‌شود؟

بچه‌‌هایی که سینه پهلو می‌گیرند،‌ احساس بیماری می‌کنند. ولی علائم آن به شرایط جسمی ‌کودک و این که بیماری توسط باکتری یا ویروس ایجاد شده، بستگی دارد. اگر سینه پهلو باکتریایی باشد (یعنی یک نوع باکتری آن را ایجاد کرده باشد)، کودک معمولاً به طور ناگهانی احساس ناخوشی کرده و دچار تب بالا و لرز می‌شود. اما نوع ویروسی سینه‌پهلو احتمالاً آهسته‌تر خود را نشان داده و دیرتر هم بدن را ترک می‌کند.

در هر صورت احساس بچه مانند زمانی است که آنفولانزا دارد. او معمولاً سرفه می‌کند، تب دارد، سردرد دارد و گاهی دلش هم درد می‌گیرد. همچنین سینه‌پهلو اغلب باعث درد در قفسه سینه کودک هم می‌شود و او ممکن است احساس کند که نفسش گرفته است، بنابراین حتمالاً سریع‌تر از حد معمول نفس می‌کشد و ممکن است هنگام سرفه‌ کمی‌ خلط (که مانند آب دهان بوده ولی غلیظ‌تر و تیره‌رنگ‌تر است) هم از دهانش خارج شود. سینه‌پهلو حتی ممکن است معده کودک را هم دچار ناراحتی کرده و بچه احساس کند که دلش نمی‌خواهد چیزی بخورد.

دکتر چه کار می‌کند؟

برای تشخیص سینه‌پهلو، پزشک ابتدا سوالاتی از شما می‌پرسد. مانند این که کجای بدنتان درد می‌کند، چگونه نفس می‌کشید و چند وقت است که احساس بیماری می‌کنید؟ سپس یک گوشی پزشکی مخصوص را بر روی قفسه سینه شما می‌گذارد و صدای شُش و قلب تو را می‌شنود. ما اغلب فکر می‌کنیم که گوشی‌های مخصوص دکترها فقط برای شنیدن صدای قلب است، ولی در واقع این گوشی‌‌ها یک کاربرد دیگر هم دارند و آن این است که به پزشک کمک می‌کنند تا با شنیدن صدای ریه‌‌های (شُش‌های) بیمار بفهمد در آنجا چه می‌گذرد.

ریه‌‌ها مثل قلب ضربان ندارند، یعنی نمی‌تپند. اما دکترها می‌توانند با همین گوشی‌‌های مخصوص صدایی که ریه‌‌ها تولید می‌کنند را بشنوند،‌. اگر داخل آن‌‌ها مایعی وجود داشته باشد – یکی از نشانه‌‌های سینه‌پهلو- پزشک نوعی صدای ترق و‌ تروق می‌شنود که به آن می‌گویند “خِس‌خِس سینه”.

اگر بعد از این معاینه‌‌ها دکتر تشخیص دهد که تو سینه‌پهلو داری، ممکن است تو را برای عکس‌برداری اشعه ایکس از قفسه سینه‌ات به یک مرکز رادیولوژی (‌جایی که عکس‌های مخصوص پزشکی می‌گیرند) بفرستد. شاید هم بدون انجام این کار، بلافاصله درمان را شروع کند. در تصویر اشعه ایکس،‌ پزشک اغلب می‌تواند نشانه‌‌های وجود عفونت ذات‌الریه (سینه پهلو) را ببیند.

هرگونه تجمع مایع عفونی اغلب به شکل یک ناحیه سفید، کدر و تکه‌تکه در ریه‌ها دیده می‌شود. در بعضی موارد، با عکس‌برداری اشعه ایکس دکتر می‌تواند بگوید که این عفونت توسط ویروس به وجود آمده است یا باکتری.

سینه‌پهلو چگونه درمان می‌شود؟

اگر سینه‌پهلو توسط باکتری ایجاد شده باشد، داروی آنتی‌بیوتیک (بگو: آن+تی+بیو+تیک) داده خواهد شد. اگر پزشک فکر کند که تو ممکن است نتوانی به هر دلیل آنتی‌بیوتیک مصرف کنی یا اگر مشکلات تنفسی داشته باشی، ممکن است درمان تو در بیمارستان توسط درمان آنتی‌بیوتیک تزریقی داخل سرم انجام شود.

آنتی‌بیوتیک‌ بر روی ویروس‌‌ها موثر نیست. پس اگر بیماری تو از نوع ویروسی بود، فقط داروهایی برای کاهش تب و سرفه برایت تجویز خواهد شد. مهم نیست چه نوع میکروبی باعث سینه‌پهلو شود،‌ به هر حال آن‌چه حال تو را خیلی زود خوب می‌کند، استراحت و نوشیدن زیاد مایعات است.

پیشگیری از سینه‌ پهلو

چندین راه برای پیشگیری از سینه‌پهلو وجود دارد. یکی از آن‌‌ها تزریق واکسنی است که از یک نوع خاص از سینه‌پهلو پیشگیری می‌کند.واکسن آنفولانزا هم می‌تواند در مقابل ابتلا به سینه‌پهلو از بدن دفاع کند، به ویژه در کودکانی که دچار آسم یا سایر بیماری‌‌های ریوی (مربوط به ریه) هستند. استراحت کافی هم خیلی مهم است، چون کمبود خواب کار سیستم ایمنی بدن در مبارزه با عفونت‌‌ها را مشکل می‌کند.

فکر می‌کنید دیگر چه راهی وجود دارد؟… البته شستن دست‌ها. اگر به طور منظم دست‌‌هایتان را با آب و صابون بشویید، می‌توانید درمقابل سرماخوردگی، آنفولانزا،‌ سینه‌پهلو و خیلی بیماری‌‌های دیگر از بدن خود محافظت کنید. پس میکروب‌‌ها را بشویید و در دستشویی بریزید تا نابود شوند!