ویروس پاپیلومای انسانی ( اچپیوی ) یکی از شایعترین بیماریهای آمیزشی در دنیاست. این ویروس بیش از صد نوع دارد که چهل نوع آن در ناحیه تناسلی ایجاد بیماری میکند.
این ویروس بقدری شایع است که میتوان گفت تقریبا هر مرد یا زنی در طول عمر خود با این ویروس در تماس قرار میگیرد.
بسیاری انواع این ویروس بیخطر هستند و در بسیاری از موارد (۹۰%) بدون ایجاد هیچ آسیبی خودبخود طی دو سال از بین میروند.
این ویروس هم مرد و هم زن را مبتلا میکند اما مثل بسیاری از بیماریهای آمیزشی، ختنه احتمال ابتلا را کم میکند. بسیاری موارد اچپیوی بدون علامت هستند و فرد از آلودگی خود بیخبر میماند. تنها بعضی انواع اچپیوی ایجاد زگیل تناسلی میکنند. زگیل تناسلی ممکن است خودبخود خوب شود، بدون تغییر باقی بماند یا اینکه گسترش پیدا کند و عفونی شود. تنها برخی از انواع ویروس باعث سرطان گردن رحم میشوند.
راه انتقال این ویروس پوست و مخاط (پوشش مرطوب اعضای داخلی بدن) است. مهمترین راه تماس جنسی است، بویژه از راه واژن و مقعد. انتقال ویروس از راه دهان هم امکانپذیر است. در موارد کمی تماس با پوست اطراف ناحیه تناسلی (بدون دخول) یا تماس اعضای تناسلی (بدون دخول) میتواند باعث انتقال بیماری شود. موارد نادر انتقال مادر به جنین هم دیده شده است.
کاندوم مانع از انتقال ویروس میشود، مگر آنکه ویروس از پوست ناحیهای که کاندوم نمیپوشاند منتقل شود. بنابراین توصیه میشود از ابتدای رابطه جنسی از کاندوم استفاده شود و این کار تا پیش از دخول به تاخیر انداخته نشود.
اچپیوی با سرطان دهانه رحم مرتبط است. تقریبا در تمام مبتلایان به سرطان دهانه رحم این ویروس پیدا میشود. این ویروس در ابتلا به سرطان مقعد، دهان و گلو و سرطان پروستات هم نقش دارد.
این ویروس درمان ندارد یعنی نمیتوان با دارو آن را در بدن از بین برد و ریشه کن کرد، اما برای عوارض آن درمان وجود دارد.
برای پیشگیری از این آلودگی واکسن وجود دارد، واکسن چهارگانه اچپیوی (گارداسیل) از زگیل تناسلی، سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان آلت تناسلی زنان و مردان پیشگیری میکند.
توصیه میشود تمام افراد بزرگسال بخصوص آنها که شرکای جنسی متعدد دارند این واکسن را تزریق کنند.