در هر خانهای معمولا داروهایی برای استفاده در مواقع ضروری و اورژانسی پیدا میشود بهخصوص خانههایی که کودکان خردسال دارند داروهایی از جمله داروهای تب بر و ضددل درد حتما وجود دارد و هر خانوادهای این داروها را در جایی نگهداری میکند ولی بهترین محل برای نگهداری داروها کجاست؟ یخچال؟ کابینت آشپزخانه؟ اتاق خواب؟
هر دارویی نحوه نگهداری مخصوص خود را دارد که در دستورالعمل ری جعبه یا کاغذ داخل جعبه دارو نوشته شده است. بهترین راه برای تشخیص نحوه نگهداری دارو خواندن این دستورالعملها یا پرسیدن از پزشک داروخانه است.
داروها بهطور گسترده به ۲ دسته تقسیم میشوند:
-داروهایی که در یخچال باید نگهداری میشوند.
-داروهایی که در دمای اتاق نگهداری میشوند.
اغلب افراد داروها را درون در یخچال نگهداری میکنند که اصلا جای مناسبی نیست. داروها باید درون جعبه و اگر لازم است در دمای یخچال باشد درون خود یخچال گذاشته شوند. به این دلیل که هر بار در یخچال باز میشود دمای دارویی که درون در یخچال گذاشته شده است تغییر میکند.
داروهایی را که میتوان در دمای اتاق نگهداری کرد مثل قرص و کپسول درون یخچال نگهداری نکنید.
یک تفکر غلطی که وجود دارد این است که طول عمر دارو درون یخچال بیشتر میشود ولی این فرض کاملا غلط است و حتی در مواردی رطوبت زیاد یخچال به روند خراب شدن دارو سرعت میبخشد و دلیل آن این است که رطوبت بالای یخچال باعث مرطوبشدن جعبه دارو میشود [حتی اگر جعبه دارو باز نشد و باشد] با بیرون آوردن آن از یخچال دمای دارو از سرد به گرم تغییر میکند و روی مواد فرار دارو تاثیر میگذارد.
افرادی که کودکان خردسال دارند میتوانند داروها را به صورت شربت نگهداری کنند. شربتها را میتوان به مدت ۶ ماه در یخچال نگه داشت ولی از شربتهایی که بیشتر از این مدت ماندهاند، چشمپوشی کنید.
در مورد داروهای مایع یا به صورت شربت که در یخچال نگهداری میشوند حتما باید به این موضوع توجه کنید که قبل از استفاده دارو را تکان دهید زیرا در دمای پایین یخچال حتما مواد دارو تهنشین میشوند.
کابینتهای آشپزخانه محل مناسبی برای نگهداری داروها نیستند زیرا رطوبت آشپزخانه از جاهای دیگر خانه بیشتر است.
مناسبترین محل برای نگهداری داروها گذاشتن آنها در جعبههای پزشکی و قراردادن جعبه در محلهای خنک و خشک و دور از نور آفتاب است و فقط داروهایی که در دستورالعمل آن قید شده در یخچال نگهداری شود را درون یخچال قرار دهید.
و اما دستورالعملهای عمومی برای نگهداری داروها:
همیشه دستورالعمل دارو را بخوانید و مفهوم آن را به درستی درک کنید.
داروها را از جعبه اصلی خود خارج نکنید (مثل داروهای پاراستامول) زیرا جعبههای داروها طوری ساخته شدهاند که آنها را از رطوبت و جریان هوا محافظت کنند.
-داروهای مختلف (مثل چند نوع قرص) را درون یک جعبه قرار ندهید.
-داروها را درون پلاستیک نریزید زیرا ممکن است داروها بشکنند و از تاثیرگذاری آنها کاسته شود.
-همیشه داروها را در جای خشک و خنک و دور از نور خورشید قرار دهید.
-جعبه داروها را درون یخچال نگهداری نکنید مگر داروهایی که باید در یخچال نگه داشته شوند.
-هیچگاه داروها را در مکانهای خیلی گرم مثل داخل ماشین نگهداری نکنید زیرا دمای بالا باعث آسیب رساندن به مواد فعال دارو میشود.
-برای جلوگیری از مسمومیت یا ایجاد مشکلات دیگر داروها را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
چند واژه کلیدی که در دستورالعملهای داروها با آنها مواجه میشوید و باید به درستی مفهوم آنها را درک کنید به شرح زیر است:
-در دمای یخچال: یعنی دارو بایددر دمای بین ۱۰ تا ۲۰ درجه سانتیگراد نگهداری میشود.
-در دمای سردخانه: یعنی دارو باید در دمای بین ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد نگهداری شود.
-در دمای اتاق: یعنی دارو باید در دمای بین ۱۵ تا ۳۰ درجه نگهدای شود.
-گرم: یعنی دمای بین ۳۰ تا ۴۰ درجه سانتیگراد.
-داغ: یعنی دمای بالاتر از ۴۰ درجه سانتیگراد.
-در دمای بالاتر از ۳۰ درجه نگهداری نشود، یعنی در دمای بین ۲ تا ۳ درجه سانتیگراد نگهداری شود.
-در دمای بالاتر از ۲۵ درجه سانتیگراد نگهداری نشود، یعنی دما بین ۲ تا ۲۵ درجه سانتیگراد باشد.
منابع: tradeportindia.com، images، genric-medicines.jpg