بابا آدم که باردان، فیلگوش و آراقیطون (Arctium) نیز نامیده میشود گیاهی است علفی و دوساله از تیره گل ستاره ای ها(Asteraceae). گیاهی است که به اندازه یک متر و نیم تا دو متر ارتفاع رشد میکند. با برگهای درشت و خشن و سبز رنگ با گلهای توب مانند و به اندازه فندق یا بزرگتر از آن در باغچه و کنار آبها و یونجه زارها مراتع و مزارع می روید.
این گیاه در اطراف تهران، البرز، راه چالوس، خراسان، کرمان، رودبار و تفرش میروید و در بعضی نقاط پرورش داده میشود.
ترکیب شیمیایی
از تجزیهٔ شیمیایی ریشهٔ بابا آدم مواد زیر بدست آمدهاست : اینولین، پلی استلینها، آرکتیک اسید، پروپیونک اسید، بوتیریک اسید ، لوریک اسید، استئاریک اسید، پالمیتیک اسید، هورمونهای گیاهی، تانن و پلی فنولیک اسید.
از تجزیهٔ شیمیایی تخم بابا آدم موارد زیر بدست آمدهاست: یک گلوکوزید تلخ بنام Arctin، کلروژنیک اسید، لاپائول A,B، ژرماکرانولید .
از تجزیهٔ شیمیایی برگهای بابا آدم موارد زیر بدست آمدهاست: آرکتیول، فوکینون، فوکینانولید، بتا- ئودسمول، پتازیتولون، اِرِموفیلن و تاراکساسترول. بطور کلی دم کرده یا جوشانده برگ، ریشه و تخم بابا آدم خاصیت ضد میکروبی و آنتی تومور دارد.
کاربرد درمانی
ریشه، برگ تخم و میوه بابا آدم برای درمان سرطانها، رماتیسم، نقرس، ناراحتیهای معده، کلیه، بیماریهای پوستی حتی ریزش مو و اگزما، گلو درد، ورم لوزهها، سرفه، سرخک، زخمها و آبسهها و مرض قند کاربرد دارد.
مقدار و طرز مصرف
در بیماریهای فوق به دو صورت خوردنی و مالیدنی بر روی پوست مصرف میشود
· به نسبت ۴۰ تا ۶۰ گرم پودربرگ یا ریشه و یا تخم گیاه را درچهار لیوان آب جوش دم کرده صبح و ظهر و شب بیمار یک استکان با شکر تناول مینمایند.
برای درمان بیماریهای پوستی و ریزش مو و یا سرطان پوست جوشانده غلیظی از برگ، ریشه یا تخم گیاه تهیه کرده روزی چند مرتبه بر محل بمالند.