خشکی دهان
ممکن است در وضعیتی که دچار ناراحتی، استرس و عصبانیت بودهاید مشکل خشکی دهان را حس کرده باشید، اما بیماری خشکی دهان وضعیتی است که در آن بزاق یا آب دهان به میزان کافی برای مرطوب نگهداشتن دهان ترشح نمیشود. خشکی دهان علامتی از اختلالات غدد بزاقی دهان است که ممکن است برگشتپذیر یا غیرقابل برگشت باشد.
با توجه به این که خشکی دهان به ایجاد زخمهایی در دهان منجر میشود و عوارضی را نیز به دنبال خواهد داشت، توصیه میشود افراد مبتلا به بیماری خشکی دهان، با مراجعه به پزشک متخصص نسبت به درمان بیماری خود اقدام نمایند.
با خشک شدن دهان، غدد بزاقی از فعالیت باز مانده و اختلالاتی در سخن گفتن جویدن، بلع و تشخیص مزه به وجود میآورند . بزاق دهان، یک نوشیدنی سالم برای سلامت دندان و دهان است. سه پیمانه مایعی که توسط غده های بزاقی، هرروزه تولید می شود، حاوی مواد آنتی باکتریالی است که از دندان ها در مقابل پوسیدگی مراقبت می کند. مانند همه مایعات بدن، بزاق نیز به خون نزدیک بوده و با آن نسبت خانوادگی دارد، بنابراین حاوی کلسیم و فسفر است که دندان ها آن را جذب می کنند.
خشکی دهان با احساس چسبندگی زیاد زبان به لبها ودیواره ی داخلی دهان – احساس سوزش دهان – خشکی زبان و مشکل حرکت آن – تورم لثه – ترک و شکاف روی لب و گوشه ی دهان – ایجاد زخم در داخل دهان و نداشتن حس چشایی همراه است. خشکی دهان، موجب می شود جویدن و قورت دادن غذا سخت شود و از مشکلاتی است که سبب می شود تا مزه غذاها را کمتر احساس کنیم.
علت خشکی دهان چیست ؟
آسیب های عصبی – استفاده از داروهایی مثل داروی فشار خون بالا ، کشیدن سیگار-
با افزایش سن به طور طبیعی ترشح آب دهان کم می شود.
مصرف داروهای مدر (زیاد کننده ادرار) و داروهای آرام بخش نیز دهان را خشک می کند.بیماران مبتلا به مرض قند و کسانی که به علت آلرژی یا بزرگ بودن لوزه ی سوم از دهان نفس می کشند نیز دهانشان خشک می شود . همچنین کمبود ویتامین هایی چون A –B2 و کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 هم باعث خشکی دهان می شود . تعداد زیادی از داروها باعث خشکی دهان می شوند. در حقیقت خشکی دهان می تواند از عوارض جانبی مصرف این داروها باشد.
کم آبی بدن یک اتفاق شایع به خصوص در روزهای گرم و پر تحرک است . در این روزها اگر احساس کردید دهانتان خشک شده این علامت را جدی بگیرید و مقدار زیادی آب بنوشید تا مایعات از دست رفته ی بدنتان را جبران و تامین کند .
درمان
درمان دهان خشک بستگی به عامل ایجاد این عارضه خواهد داشت. اگر فرد احساس میکند که دهان خشک دارد باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کند. پزشک یا دندانپزشک ممکن است به بیمار پیشنهاد نمایند برای مرطوب نگه داشتن دهان از بزاق مصنوعی استفاده نمایند. که بصورت اسپری یا ژل مصرف می شود.
البته مدت اثر هر بار مصرف بزاق زیاد نخواهد بود و مرتب و به فواصل نزدیک باید از آن استفاده کرد. جویدن آدامسهـای بدون قند ( شیرینی ) یا مکیدن شیرینیهـای سفت بدون قند ( شیرینی ) برای تحریک جریان بزاق، همچنین استفاده از مرکبات، دارچین یا شیرینیهـای با طعمـ نعناع اقدامـ خوبی به شمار میروند. تکه های یخ را بمکید.
از نخ دندان و دهان شویه استفاده کنید:در صورتی که دهان شما خشک است، نخ کشیدن و مسواک کردن، اهمیت بیشتری پیدا می کند زیرا بزاق دهان که از دندان ها مراقبت می کند، در اینجا وجود ندارد و باید مراقبت بیشتری از دندان بشود. خوردن دارچین و نعناع و پونه بهمراه غذا توصیه میشود ولی مرکبات و نمک ممکن است باعث سوزش دهان شود . حداقل ۶ تا ۸ لیوان مایعات آب ساده در طول روز بنوشیم.
قبل از غذا، دهان را با آب بشوییم و یا کمی آب بنوشیم. خیس شدن دهان به راحتی جویدن غذا و قورت دادن لقمه ها کمک می کند. نصف قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب حل کنید و چندین بار در طول روز دهان خود را با این محلول آب نمک رقیق بشوییم. قرقره یک قاشق چایخوری روغن زیتون مخلوط شده با یک قطره آب لیمو سه بار در روز . مصرف خمیردندانها یا سایر اشکال بیوتن و بیواکسترا نیز کمک بزرگی به رفع عوارض این بیماری میکند . پرهیز از مصرف غذاهای چسبناک و قندی مانند بیسکویت .