وقتی برادرکوچک روانا میرخبرنگاری،شربت سینه اعتیاد پیدا کرد، تصمیم گرفت که درباره تولید کنندگان این شربت که در خیابان های لاگوس، یکی از شهرهای بزرگ این کشور به فروش میرسد، تحقیق کند.
این تحقیقات او را به دنیای زیرزمینی تبهکارانی کشاند که زندگی جوانان بسیاری را در غرب آفریقا نابود کرده است.
مطلب زیر خلاصهای از گزارش روانا میر که در آن به آثار مخرب این شربت اشاره شده و راههای غیرقانونی تولید آن مفصلا به تصویر کشیده شده است.
روانا میر میگوید که وقتی به او گفته شد که چشیدن شربت ضد سرفه، نوجوانان را معتاد میکند کاملا میدانست این به چه معناست؛ چون شاهد اعتیاد بسیاری از جوانان به این شربت حاوی ماده اعتیادآور کدئین بوده است؛ به عنوان مثال دختر چهارده سالهای از لاگوس که والدین مضطرب او نمیدانند چگونه به او کمک کنند.
در نمونه دیگری؛ یک مرد جوان در کانو را هم دریک مرکز ترک اعتیاد که پراز مگس بود به زنجیر بسته بودند چون بعد از ماهها مصرف این شربت با دوستانش دچارجنون شده بود.
این خبرنگار میگوید:
“برادرکوچکم هم از اعتیاد به این شربت رنج میبرد؛ بعد از کشته شدن پدرمان او به این شربت سینه که مزه توت فرنگی میدهد معتاد شد.”
مرگ عزیزان ،افسردگی و نشان دادن جسارت ازدلایل روی آوردن جوانان نیجریهای به این شربت است.شربت سینه مثل سایر مواد مخدر در کلوب های شبانه و خیابانها به فروش میرسد.
نوجوانان این شربت را به نوشیدنی خود اضافه میکنند و مینوشند؛ و یا مستقیما آن را سرمیکشند. حسن اکا بابا ایبه جی درشرکت دارویی”بیوراج” کار میکند که دارای مجوز فروش شربت سینه کدئین دار “بیولین” است. این شرکت، صادرکننده عمده این دارو به شمال نیجریه است.
تولید این دارو غیرقانونی نیست اما اگر بدون نسخه دکتر یا از طریق داروخانههای بدون مجوز فروخته شود، جرم محسوب میشود. حسن می گوید که “حتی اگر شخصی یک هزار کارتن حاوی این شربت را بخرد ما به او رسید نمی دهیم.”حسن همچنین میگوید که چگونه از چنگ قانون فرارمیکند.
چنین فسادی اگرچه مغایر با روش شرکت بیوراج است، اما باعث میشود که این شربت به بازار سیاه راه پیدا کند.
وقتی شرکت بیوراج را از این شواهد مطلع کردیم، در بیانیهای پاسخ داد که شربت کدئین دار را بطو قانونی بفروش میرساند و حسن هرگونه اقدام غیرقانونی را تکذیب میکند و رئیس این شرکت میگوید که شخصا بر فروش این شربت از سوی آقای حسن نظارت دارد.
کدئین که از لحاظ ترکیبات شیمیایی هم خانواده هروئین است، داروی ضد درد موثری است اما اگر به مقدار زیاد مصرف شود حالت خلسه ایجاد میکند وصدمه روحی و جسمی به فرد وارد میآورد.
مصرف بیش از حد این شربت موجب ایجاد مالیخولیا، توهم و حتی شیزوفرنی میشود.این شربت به کلیه آسیب میرساند.بسیاری از معتادان را درمراکز ترک اعتیاد به زنجیر میبندند؛ چون رفتارخشونتآمیزی از خود نشان میدهند.
در شهر کانو در شمال نیجریه ماموران آژانس مبارزه با مواد مخدر به مکانهای نگهداری شربت سینه حمله و این دارو را توقیف میکنند.
سنای نیجریه تخمین میزند که فقط در استان های کانو و جیگاوا روزانه حدود سه میلیون شیشه شربت کدئین دار مصرف میشود.