بعد از ترمیم دندان (پرکردن دندان) گاهی پیش میآید که دندانها حساس میشوند و احساس درد می کنیم. درد چشمگیر بعد از ترمیم البته شایع نیست ولی در یکی دو روز اول،ممکن است که درجاتی از درد توسط فرد تجربه شود.
درد دندان
حساسیت بعد از ترمیم دندان ممکن است. چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. ادامه حساسیت و آزاردهنده بودن آن بعد از سپری شدن این مدت، بیانگر این است که مداخله درمانی بیشتری مورد نیاز است. این مداخله میتواند از تعویض ترمیم با یک ترمیم دیگر یا اجرای کف بندی تا عصب کشی آن دندان را شامل شود.
چرا حساسیت دندانی بعد از ترمیم ایجاد میشود؟
حین برداشت پوسیدگی، با توجه به اینکه در هنگام ترمیم دندان، دندان زنده است و دارای عروق و اعصاب در پالپ میباشد، آسیب مکانیکال ممکن است به بافت زنده دندان وارد شده باشد. البته چون دندان زنده است به خوبی خواهد توانست این آسیب را خنثی کند. ولی همین روند درست مانند خوب شدن یک زخم، نیاز به زمان دارد.
در موار نادری ممکن است آسیب به حدی باشد که بافت زنده دندان نتواند از عهده مهار آسیب بر بیاید و درد التیام پیدا نکند یا اینکه شرایط به گونه ای برود که دندان خونرسانی خود را از دست بدهد و در اصطلاح عام عصبش عفونی شده (نکروز) و بمیرد! در این صورت عفونت میتواند به ناحیه استخوان دور ریشه دندان در فک گسترش پیدا کند و حتی در صورتی که علامتی وجود نداشته باشد دندان نیاز به درمان ریشه دارد.
دلیل دیگر حساسیت بعد از ترمیم، خود مواد پرکردگی و تحریک توسط خود این مواد و حساسیت به دلیل نشت آنهاست. این حساسیت البته موقت بوده و به زودی برطرف میشود. مثلاً نقره موجود در ترمیمهای فلزی (آمالگام) و حساسیت ناشی از اسید استفاده شده در پرکردگیهای همرنگ دندان میتوانند به طور موقت بعد از اتمام درمان موجب حساسیت دندانشوند که به مرور با احتمال بالا برطرف میشوند.
در ترمیمهای فلزی (آمالگام) به دلیل رسانا بودن فلز طبیعی است که سرعت پاسخ دندان به تغییرات حرارتی (سرما و گرما) بیشتر از دندانهای عادی باشد. بعد از مدتی ممکن است با توجه به واکنش بافت زنده دندان، این درد و حساسیت کمتر شود.
در طولانی مدت نقص پرکردگی، نشت ترمیم، بهداشت ضعیف و شروع مجدد پوسیدگی از لبههای ترمیم میتواند باعث درد حساسیتی دندان شود. در این صورت مداخله درمانی سریع توسط دندانپزشک با عوض کردن پرکردگی و قرار دادن ترمیم جدید میتواند از نیاز دندان شما به عصب کشی جلوگیری کند ولی در صورت پیشرفت پوسیدگی و درگیر شدن عصب (پالپ) نیاز به درمان ریشه (عصب کشی) خواهید داشت.
انواع درد و حساسیت بعد از پرکردن دندان و روشهای برطرف کردن آنها:
درد حین جویدن: اگر بلافاصله بعد از پرکردن دندان و رفع شدن بی حسی، حس درد حین جویدن وجود داشته باشد، احتمالاً پرکردگی بلند است یا در نقطه ای تماس زود رس دارد و باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا پرکردگی را تنظیم و اصلاح کند.
در حالتهای دیگر ممکن است التهاب و آثار عفونت به استخوان دور ریشه دندان رسیده باشد که با تستهایی که دندانپزشکتان در بررسی شرایط دندان شما انجام میدهد، تشخیص قطعی میشود.در صورت قطعی بودن عفونت با منشا ریشه پای استخوان ریشه دندان برای جلوگیری از از دست رفتن دندان، تنها راه چاره، درمان عصب کشی باشد.
درد و حساسیت به دنبال گرما و سرما: بعد از ترمیم درجاتی از حساسیت و درد به تحریکات حرارتی مثل بستنی سرد و چای گرم طبیعی است. به شرطی که بیش از چند ثانیه طول نکشد و خیلی آزار دهنده نباشد. با برداشتن عامل تحریک حرارتی (منبع گرما یا سرما) درد دندان بلافاصله برطرف میشود؛ اما اگر این درد بعد از برداشتن عامل ایجاد درد، کماکان ادامه یابد و ماهیت نبض دار، خود به خودی و حتی آزاد دهنده پیدا کند، نیاز به درمان ریشه (عصب کشی) را مطرح میکند.
چه قدر باید صبر کنیم تا درد بعد از پرکردن خوب شود؟
اگر درد بعد از پرکردن بعد از دو روز اول آن قدر شدید است که زندگی شما را مختل کرده است، اگر درد شبانه، درد نبضدار دارید و اگر بعد از یکی دو روز اول مجبور به مصرف دارو برای کنترل درد میشود، نیازی نیست که انتظار بکشید و در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کرده و این موارد را با او در میان بگذارید.
اما حساسیت جزئی بعد از پرکردن دندان برای چند روز و حتی چند هفته آینده طبیعی است. شاید شما در خوردن آب خنک، بستنی و چای احساس ناراحتی کنید؛ اما قرار نیست که شما همیشه این مواد غذایی را در چند هفته آینده مصرف کنید. قدرت مدارای شما در این مورد فاکتور تعیین کنندهای به شمار میآید.
گاهی اوقات شما تعیین میکنید که دندان شما توسط دندانپزشک و اندودنتیست عصب کشی شود یا نشود! از نظر اخلاقی ما به عنوان درمانگر موظف هستیم درد را برای شما برطرف کنیم. ولو اینکه مجبور باشیم دندان زنده ای را که بعد از پرشدن (بدون عصب کشی) حساسیت آن برطرف نمیشود، عصب کشی (درمان ریشه) بکنیم.
چه طور با حساسیت بعد از ترمیم مدارا کنیم؟
یک سری از روشها وجود دارد که شاید بتواند حساسیت بعد از ترمیم دندان شما را کمتر کند. در موارد پیش آمدن درد دندان در چند روز اول ترمیم، استفاده از داروی ضد درد کمککننده است. خمیردندانهای ضد حساسیت برای کاهش حساسیت این دندانها مطرحشدهاند اما معلوم نیست در موارد دندانهای ترمیمشده تا چه اندازه موفق هستند.
تحریک کمتر بالطبع باعث میشود که حساسیت کمتری احساس کنیم. از مصرف خوراکیها و آشامیدنیها با دمای خیلی سرد و خیلی گرم خودداری کنید. خوراکیهای خیلی سفت هم بر روی پرکردگی ممکن است حساسیت ایجاد کنند.در نهایت اینکه اگر گذشت زمان، حساسیت دندان شما را برطرف نکرد،به دندانپزشک خود مراجعه کنید.