سکته مغزی چیست؟
اگر خونرسانی به قسمتی از مغز دچار اختلال شده و متوقف گردد، این قسمت از مغز دیگر نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد. این وضعیت را اصطلاحاً سکته مغزی می‌نامند. سکته مغزی میتواند به عللی مانند بسته شدن یا پاره شدن یکی از رگ‌های خون رسان مغز ایجاد شود.
عوامل بروز سکته مغزی و علائم هشدار دهنده‌ی آن
عوامل بسیاری می‌توانند در بروز سکته مغزی نقش داشته باشند، در درجه اول سن بیمار از جمله عوامل خطرساز سکته مغزی است؛ به نحوی که خطر سکته مغزی در سنین بالا به علت پیری رگ‌های مغز، بیشتر از دوره جوانی است.
به طور کلی فشار و چربی خون بالا، بیماری‌های قلبی، استعمال دخانیات، چاقی و مصرف مشروبات الکلی در افزایش ریسک ابتلا به سکته مفزی موثر هستند.
قبل از بروز سکته مغزی علائم هشداردهنده‌ای وجود ندارد یا علائم بسیار جزئی هستند، علائم سکته مغزی به طور ناگهانی آغاز می‌شوند. به همین دلیل توجه به زمان شروع علائم، حائز اهمیت است. به طورکلی اختلال ناگهانی در حرکت اندام‌های یک سمت از بدن، اختلال در تکلم، فلج صورت، سرگیجه و عدم تعادل میتواند از علائم سکته مغزی باشد.
مهم‌ترین اقدام در مواجه با سکته مغزی
اولین و مهم‌ترین اقدام در مواجه با سکته مغزی تماس با اورژانس ۱۱۵ و قراردادن بیمار به صورت نیم‌نشسته است، در صورتی که بیمار در حین انتقال به بیمارستان دچار مشکل حیاتی شود، پرسنل ۱۱۵ با داشتن تجربه کافی می‌توانند اقدامات لازم را انجام دهند. هرگز نباید به بیمار دارای علائم سکته مغزی داروهای خانگی داد، در هنگام بروز سکته مغزی به دلیل این که بدن تلاش می‌کند که از همان رگ آسیب‌دیده نیز خونرسانی کند، قند بدن افت می‌کند ولی نباید افراد به بیمار داروهای خانگی دهند.
زمان طلایی درمان سکته مغزی
سکته یک وضعیت اورژانسی است و افراد نباید زمان طلایی درمان را با درمان‌های خانگی و معطلی از دست دهند، انقلاب بزرگی در درمان این بیماری رخ داده که تنها شرط برخورداری از داروها توجه به زمان طلایی درمان است. از زمان بروز علائم بیماری تا تجویز دارو، کمتر از ۴.۵ ساعت زمان نیاز داریم؛ چرا که درمان در این مدت میتواند با عوارض کمتری همراه باشد. بنابراین هر نوع نشانه و علامتی صرف نظر از کوچک بودن آن، باید فورا مورد توجه قرار بگیرد.
پیشگیری بهتر از درمان
اگر همه بدانند که تصلب شرایین منجر به سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود راحت‌تر می‌توانند شیوه زیستن خود را تغییر دهند. علاوه بر سبک زندگی، ژنتیک نیز عامل مهمی در ابتلا به این نوع بیماری‌هاست.
شرایط آب و هوایی، مسائل زیست محیطی، آلودگی هوا و آلودگی صوتی، امواج رادیویی و تلفن‌های همراه با مشکلات ناشی از تصلب شرایین بی‌ارتباط نیست.
بیشتر بخوانید :
اگر سکته کردید تا پنج سال مراقب خودتان باشید
بنابراین دلایل عمده مغزی بر دونوع است
۱- عوامل خطر زا که در کنترل شماست
پیروی کردن از رژیم غذایی نامناسب می تواند خطر بروز سکته مغزی را افزایش دهد. مصرف بیش از اندازه چربی و کلسترول می تواند سبب ضخیم شدن رگ های خونی شود. مصرف بیش از اندازه نمک ممکن است سبب بروز بیماری فشار خون شود. مصرف بیش از اندازه کالری سبب بروز اضافه وزن و چاقی می شود. با پیروی کردن از رژیم غذایی حاوی سبزیجات، میوه، غلات و ماهی می توان از بروز سکته مغزی جلوگیری کرد.
۲- عوامل خطر زایی که در کنترل شما نیست
برخی از عوامل خطر زا کهن سالی و وجود سابقه سکته مغزی در خانواده – که در بروز سکته مغزی موثرند خارج از کنترل انسان قرار دارند. جنسیت، نقش مهمی ایفاء می کند. سکته مغزی مردان را بسیار بیشتر از زنان تهدید می کند. با این وجود، زنان در اکثر مواردی که سکته مغزی بروز می کند جان شان را از دست می دهند. سکته مغزی، آفریقایی آمریکایی تبارها، سرخ پوست ها و اسکیموها را بیشتر از سایر نژاد ها تهدید می کند.
سخن آخر
با توجه به مطالب گفته شده برای نجات بیمار سکته مغزی زمان محدودی حدود ۳ الی ۴ ساعت نیاز داریم که در این مدت کوتاه باید سنجیده و سریع و با خونسردی کامل به بیمار کمک کرد. اقداماتی که میتوان در این زمان محدود انجام داد عبارت است از: تماس با اورژانس ۱۱۵ ؛ حرکت ندادن بیمار و هیچ نوع تجویز دارویی.
به نظر می رسد مردم در بسیاری مواقع از علائم و نشانه های سکته مغزی بیخبرند در حالیکه رسانه میتواند با اطلاع رسانی و استفاده از دیدگاه کارشناسان مردم را در نحوه برخورد با این موضوع آشنا کرده تا در مواقع لزوم بهترین عملکرد را در مواجهه با این موضوع داشته باشند.
