خواب، ضرورت زندگی است و بدون آن حتی حیات هم به مخاطره می‌افتد و بعضی آزمایش‌ها روی حیوانات نشان می‌دهد محرومیت از خواب مطلق، مرگ را در پی دارد.
متوسط نیاز به خواب در بالغان ۵/۸-/۵/۷ ساعت است ولی این میزان به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است در بعضی بیشتر باشد. مثلا کسانی که فعالیت بدنی و فکری زیادی دارند، بیماران و کسانی که برای مسابقه‌های ورزشی تمرین‌های شدید انجام می‌دهند، به خواب بیشتری نیاز دارند.
حتی دانش‌آموزان یا دانشجویانی که برای امتحان درس می‌خوانند، وقت و انرژی زیادی صرف می‌کنند و باید بیشتر بخوابند در صورتی که معمولا بیشتر آنها برای درس‌خواندن از ساعت خوابشان می‌زنند و این باعث می‌شود توانایی‌شان کاهش یابد و اتفاقا نتیجه عکس برایشان دارد.
نکته دیگر، اثر سن در میزان نیاز به خواب است. نوزاد تا ۲۰ ساعت هم می‌خوابد ولی با افزایش سن، این ساعت خواب کمتر می‌شود و تا حدود سنین دبستان به ۹-۸ ساعت تقلیل پیدا می‌کند و تقریبا به اندازه بالغان می‌رسد. البته در سنین نوجوانی، نیاز به خواب افزایش مختصری می‌یابد.
بیشتر بخوانید:
هر چه کمتر بخوابید، چاق‌تر خواهید شد
نیاز به خواب هر کس براساس ساعت درونی بدن تنظیم می‌شود و بر همین اساس در زمان‌های مشخصی احساس خواب آلودگی می‌کنیم. مثلا از ۱۰ شب کم‌کم خواب‌آلوده می‌شویم تا ۲-۱ نصف شب این خواب آلودگی بیشتر می‌شود و تا ۴-۳ صبح به اوج خود می‌رسد ولی در ساعت‌های ۸-۷ صبح به حداقل می‌رسد. خواب مطلوب هم در همین ساعت‌هایی که خواب آلودگی مان شدیدتر است، انجام می‌شود.
البته در مسافرت‌های طولانی و وقتی عرض جغرافیایی عوض می‌شود، ساعت درونی بدن باید خود را با شرایط وفق دهد زیرا مثلا ساعت درونی هنگام رسیدن به مقصد می‌گوید ساعت ۱۲ ظهر و هوشیار است ولی در آنجا ساعت ۱۲ شب است. برخلاف تصور در سالمندان نیاز به خواب تغییر نمی‌کند ولی کیفیت آن افت جدی می‌یابد، خواب عمیق کمتر می‌شود و مدام از خواب بیدار می‌شوند.
دکتر خسرو صادق نیت، متخصص طب کار و فلوشیپ اختلالات خواب
