شاید تا حالا تصویر یک اتاق عمل را در صفحه تلویزیون دیده باشید ، شاید هم کسی را بشناسید که عمل جراحی انجام داده و اتاق عمل را از نزدیک دیده باشد. اما چه رازهایی در مورد اتاق عمل وجود دارد؟ بیائید کمی بیشتر در مورد آن بدانیم.
اتاق عمل چیست؟
اتاق عمل یا مرکز جراحی، جایی در یک بیمارستان است که در آنجا عمل جراحی انجام میشود. وقتی قرار است یک نفر عمل جراحی داشته باشد، یک دکتر مخصوص به اسم جراح روی بدن او عملی انجام میدهد تا مشکلی که در قسمت خاصی از بدن بهوجود آمده را برطرف کند.
چرا ممکن است یک کودک به عمل جراحی نیاز داشته باشد؟
انواع مختلفی از جراحیها برای کودکان وجود دارد. یکی از آنها عمل قرار دادن لولههای مخصوصی در پردهی گوش برای پیشگیری از عفونتهای گوش و بهتر شدن قدرت شنوایی کودک است. همچنین ممکن است کودکی چندین بار به عفونت لوزه سوم دچار شود و پزشک تشخیص دهد که برای جلوگیری از عفونتهای بیشتر باید یک عمل جراحی انجام داده و لوزهی سوم او را بردارند. بعضی از بچهها یک مشکل مادرزادی دارند، یعنی با یک مشکل یا بیماری خاص به دنیا آمدهاند که برای برطرف کردن آن نیاز به عمل جراحی دارند. مثل شکاف کام که عبارت است از یک شکاف یا پارگی طبیعی در سقف دهان کودک. این نوع از عملهای جراحی از قبل برنامهریزی میشوند و تو میدانی که چه زمانی قرار است برای عمل جراحی به بیمارستان بروی. اما بعضی وقتها پیش میآید که کودکی به صورت اورژانسی (یعنی خیلی فوری و بدون برنامهریزی قبلی) باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. مثلاً اگر یک نفر دچار آپاندیسیت شود یا شکستگی استخوانی داشته باشد که تنها با گچ گرفتن درمان نشود، نیاز به عمل جراحی فوری خواهد داشت.
قبل از عمل جراحی
اگر از قبل میدانی که قرار است یک عمل جراحی داشته باشی، بهتر است با پدر و مادرت بروی و بیمارستانی را که قرار است در آن عمل داشته باشی، پیشاپیش ببینی. همچنین هر سوالی در مورد قبل و هنگام عمل جراحی یا بعد از آن داری، از والدینت یا دکتر و پرستارها بپرس، اصلاً هم خجالت نکش. وقتی که داری برای رفتن به بیمارستان آماده میشوی، شاید دلت بخواهد یک چیز کوچولو از خانه با خودت ببری. البته بیشتر بیمارستانها اتاقهای مخصوص کودکان با تلویزیون و اسباببازی دارند، اما تو هم میتوانی یک اسباببازی کوچک یا کتاب و یا عروسک مورد علاقهات را با خودت ببری تا از داشتن آن در بیمارستان احساس راحتی و امنیت داشته باشی.
در بیمارستان چه کسانی را میبینی؟
اگر عمل جراحی تو اورژانسی نباشد، مادر و پدرت قبل از رفتن به بیمارستان و آماده شدن برای عمل جراحی یک وقت قبلی از دکتر میگیرند. وقتی که وارد بیمارستان شدی، یک نفر را پشت میز مخصوصی به اسم میز پذیرش میبینی که اطلاعات شخصی تو مثل اسم، آدرس، شماره تلفن، اسم والدین و چیزهای دیگر را پرسیده و در یک فرم کامپیوتری وارد میکند. بعضی وقتها لازم است بعد از عمل جراحی چند روزی در بیمارستان تحت مراقبت باشی. بعضی وقتها هم نیازی به این کار نیست و بعد از یک عمل جراحی کوچک، میتوانی همان روز به خانه برگردی. تمام این موارد در فرم اطلاعاتی تو نوشته خواهد شد.
با نزدیکتر شدن زمان عمل، یک پرستار پیش تو میآید و کمکت میکند تا آماده شوی. این پرستار از تو یا پدر و مادرت چند تا سوال در مورد شرایط جسمیات و چیزهایی که به آنها حساسیت داری، خواهد پرسید. همچنین ممکن است یک معاینه فیزیکی برای کنترل دمای بدن، ضربان قلب و فشار خون تو انجام شود تا پرستار و پزشک مطمئن شوند که شرایط جسمی خوب و متعادلی داری. اگر به هر دلیلی نتوانستی سوالاتت را قبل از عمل بپرسی، حالا وقتش است که از پرستار مهربان خواهش کنی به سوالاتت جواب بدهد.
یک چیز خیلی خوب در مورد عمل جراحی این است که یک دکتر به اسم متخصص بیهوشی، قبل از شروع عمل دارویی در بدنت تزریق میکند که باعث میشود تو به یک خواب عمیق و آرام فرو بروی که به آن بیهوشی حین عمل جراحی گفته میشود. داروی بیهوشی کمک میکند که تو در تمام طول عمل خواب باشی و هیچ دردی را موقع عمل جراحی احساس نکنی. قبل از اینکه بیهوش شوی، احتمالاً دکتر جراح را هم خواهی دید. جراح همان پزشک متخصصی است که عمل جراحی را بر روی بدن تو انجام میدهد.
آن آدمهای داخل اتاق عمل که روی صورتشان ماسک دارند چه کسانی هستند؟
برای این که محیط اتاق عمل کاملاً تمیز و بدون میکروب باشد، تمام کسانی که در آنجا هستند لباسهای ویژهای پوشیده و روی سر و موهای خود را با یک کلاه مخصوص میپوشانند و بر روی دهان و بینی خود ماسک میگذارند تا از گسترش و پخش میکروبها جلوگیری کنند. آنها حتی روی کفشهایشان را هم با پوششهای مخصوصی میپوشانند. این نوع پوشش و لباس باعث میشود که تمام کسانی که در اتاق عمل هستند، شبیه هم به نظر برسند. اما واقعیت این است که هرکدام از آنها کار متفاوتی در اتاق عمل انجام میدهد و همهشان جراح نیستند!
در روز عمل جراحی چه اتفاقاتی میافتد؟
اگر قرار است که برای عمل جراحی به بیمارستان بروی، احتمالاً آن روز نباید صبحانه بخوری. دلیلش این است که وجود غذا – یا حتی آب- در معدهی تو میتواند برای بیهوشیات خطرناک باشد. دکتر از قبل به تو خواهد گفت که از چه زمانی باید خوردن غذا و آب را متوقف کنی. چند ساعت بعد از عمل جراحی دوباره اجازه خواهی داشت که آب و غذا بخوری، البته زمان دقیق آن را دکتر معلوم میکند.
ممکن است قبل از ورود به اتاق عمل، یک سری دارو به صورت نوشیدنی به تو داده شود. این داروها کمک میکنند که احساس آرامش و راحتی زیادی داشته باشی.
تا قبل از این که وارد اتاق عمل شوی، پدر و مادرت در کنار تو خواهند بود. اما آنها اجازه ندارند که در اتاق عمل بمانند. بیرون از آنجا – اما خیلی نزدیک به اتاق عمل- یک اتاق انتظار است که پدر و مادرت در آنجا منتظر خواهند بود تا عمل جراحی تو تمام شود. بعد از تمام شدن عمل، دکتر یا پرستار پیش پدر و مادرت میروند تا به آنها خبر دهند که حال تو خوب است و الان در “اتاق ریکاوری”(بگو: ری+کا+وِری) یا همان اتاق بهبودی هستی.
اتاق ریکاوری چیست؟
اتاق ریکاوری جایی است که بعد از عمل جراحی تو را به آنجا میبرند تا به هوش بیایی، آنجا در واقع “اتاق بیدار شدن” است. یک پرستار در اتاق ریکاوری است که شرایط جسمی تو را موقع بیدار شدن کنترل کنند. بیشتر وقتها پدر و مادرت هم اجازه خواهند داشت که در آن اتاق حضور داشته باشند و میتوانی وقتی که بیدار شدی، آنها را ببینی. اما اگر اینطور نشد نگران نباش، ممکن است لازم باشد پدر و مادرت کمی دیگر صبر کنند ولی تو به زودی آنها را خواهی دید.
وقتی که کاملاً بیدار شدی، تو را به یک اتاق مخصوص در بیمارستان میبرند. آنجا پدر و مادرت در کنارت خواهند بود و یک پرستار هم از تو مراقبت میکند. بعد از چند روز هم حالت بهتر شده و میتوانی به خانه و مدرسه برگردی. اما یک نکته را یادت باشد، حتی اگر چند ساعت بعد از عمل جراحی احساس کردی که حالت خیلی خوب است و میخواهی ورجهوورجه کنی، این کار را انجام نده. دکترها و پرستارها به تو خواهند گفت که استراحت یکی از مهمترین کارهای بعد از عمل جراحی است. بنابراین تا زمانی که دکترت چراغ سبز را برای برگشتنت به خانه و مدرسه نشان میدهد، خوب استراحت کن تا هرچه زودتر حالت خوب شود. حالا دیگر اتاق عمل به یک تجربهی مهم برای تو تبدیل شده و میتوانی آن را برای دوستانت تعریف کنی!