منظور از کمک‌هاي اوليه در تصادف‌هاي رانندگي اقدامهايي است که بايد تا قبل از رسيدن نيروهاي امداد مانند آمبولانس يا آتش‌نشاني انجام داد. توصيه مي‌شود اين مطلب را تا پايان بخوانيد تا اگر خداي ناكرده تصادفي براي خودتان يا ديگران اتفاق افتاد، سردرگم نشويد و بتوانيد اصولي عمل كنيد.
وقتي با يك تصادف رانندگي مواجه شديد چه اقدامهايي بايد انجام دهيد؟
– اولين اقدام هنگام مشاهده صحنه تصادف، ضمن حفظ خونسردي اين است كه سريع با 115 تماس بگيريد و از آنها كمك بخواهيد.
– اگر درمورد چگونگي حمل و جابجايي فردي كه مصدوم شده، اطلاعات درستي نداريد، بهتر است اقدامي انجام ندهيد. متاسفانه گاهي به علت ناآگاهي كمك‌كنندگان و خارج كردن ناصحيح مصدوم از خودرو و حمل نادرست مصدوم به بيمارستان ممكن است شدت آسيب به فرد بيشتر شود.
فراموش نكنيد حتي اگر مصدوم هوشيار است، ممكن است در اثر تصادف دچار ضايعات نخاعي شده باشد، بنابراين هرگونه جابجايي بايد با توجه به آموزش‌هاي داده‌شده در اين مورد باشد زيرا آسيب ستون فقرات مي‌تواند با نقايص جبران‌ناپذير نخاعي همراه شود. اگر اطلاعي از نحوه كمك‌هاي اوليه نداريد، بهتر است به مصدوم دست نزنيد و منتظر آمبولانس و افراد متخصص بمانيد.
– ممكن است فردي در اثر بريدگي و ضربه تصادف دچار خونريزي شود. اصلي‌ترين اقدام براي جلوگيري از خونريزي، فشار دادن موضع خونريزي است. اين كار معمولا جلوي خونريزي را مي‌گيرد يا حداقل تا زمان رسيدن امداد مانع خونريزي شديد مي‌شود بنابراين محل خونريزي را با يك دستمال بپوشانيد و كمي با دست به آن فشار دهيد.
اگر در اثر شدت خونريزي، خون كاملا جذب دستمال شد، از برداشتن آن امتناع كنيد و دستمال ديگري روي آن قرار دهيد و مجددا با دست كمي به اين ناحيه فشار دهيد تا خونريزي قطع شود. اگر جعبه كمك‌هاي اوليه در اتومبيل وجود نداشت، براي قطع خونريزي‌هاي اعضاي پاييني بدن و به‌خصوص پاها از تي‌شرت يا زير پيراهن استفاده كنيد. لباس را به‌صورت توپي جمع كنيد و دوطرف آن را به هم گره بزنيد و با آن محل خونريزي را فشار دهيد. سعي كنيد مصدوم را به‌هيچ‌وجه وادار به راه رفتن يا جابجايي نكنيد.
– اگر در اثر تصادف عضوي از بدن دچار شكستگي يا تغيير شكل شده، بهتر است تا رسيدن اورژانس با استفاده از آتل آن عضو را بي‌حركت نگه داريد.
– با صحبت و دلداري فرد آسيب‌ديده را آرام كنيد.
– اگر مصدوم علايم حياتي دارد و به نظر مي‌رسد دچار كاهش هوشياري است، بهترين و ساده‌ترين حالت نگهداري از وي، علاوه بر حفاظت از ستون فقرات، اين است كه او را به پهلوي چپ بخوابانيد و حتي‌الامكان وي را تكان ندهيد و جابجا نكنيد.
– تا آمدن آمبولانس يا گروه امداد نبض و تنفس او را كنترل كنيد.
– از خوراندن نوشيدني يا هر چيز ديگري به مصدوم امتناع كنيد.
– خواباندن صاف مصدوم مي‌تواند خطرناك باشد زيرا ممكن است نتواند نفس بكشد.
– اگر احتمال مي‌دهيد مصدوم شكستگي‌هاي حساسي مانند شكستگي گردن يا كمر دارد او را تكان ندهيد.
– اگر مصدوم بي‌هوش نيست از او بخواهيد انگشتان دست و پاي خود را تكان دهد.
اگر خودتان تصادف كرده‌ايد
اگر خطر جدي‌اي از نظر تصادف مجدد يا احتمال آتش‌سوزي ماشين وجود ندارد، بهتر است در همان حالت بمانيد تا نيروهاي امداد از راه برسند.
دکتر افشين اميني، متخصص طب اورژانس
